Οσο κι εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ομνύει στο δόγμα του «συνετού» και «συνεπούς νατοϊκού συμμάχου», γνωρίζει, ότι μόνον η ηθική επιβράβευση αυτής της «σύνεσης» από την Ουάσιγκτον δεν του αρκεί.

Πόσο μάλλον μετά την μεγάλη γεωπολιτική και διπλωματική αναβάθμιση της Τουρκίας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και την αναθέρμανση των σχέσεων της Αγκυρας με τις ΗΠΑ – μια αναθέρμανση, που επισφραγίζει και η θετική στροφή του Λευκού Οίκου ως προς την πώληση F-16 στην Τουρκία.

Σ’ αυτό το κάδρο, το ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και η συνάντησή του τη Δευτέρα με τον αμερικανό πρόεδρο έχουν μετατραπεί σε πηγή ισχυρού προβληματισμού για το Μαξίμου. Ο αρχικός σχεδιασμός ήθελε το ταξίδι να αποτελεί την βάση για την τόνωση του «ηγετικού» και «διεθνούς» πρωθυπουργικού προφίλ, εν είδει μοχλού πολιτικής αντεπίθεσης και δημοσκοπικής ανάκαμψης της κυβέρνησης.

Η αποκάλυψη όμως από την Wall Street και το Bloomberg (παραμονές της άφιξης Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον) ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται να αναβαθμίζει εξοπλιστικά την Τουρκία, μετατοπίζει την ατζέντα του ταξιδιού σε προκλήσεις πολύ πιο ουσιαστικές από εκείνες της επικοινωνίας. Και, κατά τις πληροφορίες, έχει θέσει το πρωθυπουργικό επιτελείο ενώπιον δύσκολων διλημμάτων.

Το πρώτο δίλημμα είναι, εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ζητήσει (και με ποιον τρόπο) από τον Τζο Μπάιντεν, να δεσμευτεί ότι οι ΗΠΑ δεν θα πουλήσουν F 16 στην Τουρκία. Το ελληνικό επιχείρημα είναι, πως μια τέτοια απόφαση θα αλλάξει τους συσχετισμούς δυνάμεων στο Αιγαίο και, μάλιστα, σε περίοδο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας. Θεωρείται ωστόσο πολύ δύσκολο (έως απίθανο) να τεθεί τέτοιο αίτημα από τον έλληνα πρωθυπουργό – λόγω, κυρίως, του εγχώριου πολιτικού κόστους που θα προκαλούσε μια απόρριψή του από τον Λευκό Οίκο. Εξ ου και, σε ότι αφορά τουλάχιστον τους τουρκικούς εξοπλισμούς, οι προσδοκίες και οι προσπάθειες της Αθήνας στρέφονται κυρίως στην ενεργοποίηση του αντι-τουρκικού λόμπι των ΗΠΑ, το οποίο θα μπορούσε να μπλοκάρει την έγκριση της στρατιωτικής ενίσχυσης της Αγκυρας από το Κογκρέσο.

Το δεύτερο δίλημμα έχει να κάνει, με το ποια θα μπορούσαν να είναι τα ρεαλιστικά ανταλλάγματα που έχει την δυνατότητα να ζητήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προκειμένου να αντισταθμιστεί (τόσο στρατιωτικά όσο και πολιτικά) η αναθέρμανση της σχέσης Ερντογάν με τον Λευκό Οίκο και η εξοπλιστική ενίσχυση της Τουρκίας.

Η αρχική ατζέντα του πρωθυπουργού περιλάμβανε (και εξακολουθεί να περιλαμβάνει) ως καίριο ζητούμενο την αναβάθμιση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου και, δη, ως κόμβου μεταφοράς φυσικού αερίου. Ακόμη κι εάν υπάρξουν όμως αμερικανικές υποσχέσεις επ’ αυτού, άμεσο πολιτικό όφελος για την ελληνική κυβέρνηση δεν διαγράφεται.

Ως εκ τούτου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να είναι πολύ κοντά στο να ενδώσει στους σχεδιασμούς για εμπλοκή της Ελλάδας στην παραγωγή των αμερικανικών αεροσκαφών νέας γενιάς, των F-35, ήτοι σε ένα ακόμη εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ. Οι πληροφορίες λένε, ότι το project προβλέπει την αγορά 20 μαχητικών Stealth, με την Αθήνα να ζητά ως αντάλλαγμα την παραγωγή εξαρτημάτων των νέων μαχητικών από την ελληνική αμυντική βιομηχανία.

Είναι σαφές, ότι πρόκειται για ένα project κόστους δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, που δεν απέχει πολύ από φρενήρη κούρσα εξοπλισμών εν μέσω νέας εγχώριας οικονομικής κρίσης. Η πίεση από τα λόμπι των ΗΠΑ όμως φαίνεται να είναι ισχυρή και η κυβέρνηση ποντάρει, πλην των άλλων και στην «πώληση» στο πατριωτικό κοινό μιας ακόμη αμυντικής συμφωνίας που αναβαθμίζει και θωρακίζει την Ελλάδα απέναντι στην Τουρκία.

Στο πρωθυπουργικό ταξίδι όμως υπάρχει κι ένα τρίτο δίλημμα: Πως θα απαντήσει στην – δεδομένη – πίεση της Ουάσιγκτον, να δώσει η Ελλάδα στην Ουκρανία τους πυραύλους S300. Οι έως τώρα πληροφορίες λένε, πως η εκδοχή που προτείνεται, είναι να ζητηθεί η άμεση αντικατάστασή τους με αμερικανικούς Patriot.

Μαρίνα Αλεξανδρή – tvxs.gr