Έρευνα: Οι μάσκες μίας χρήσης έχουν αφήσει πίσω τους μία «χημική ωρολογιακή βόμβα»

Υπολογίζεται ότι 129 δισεκατομμύρια μάσκες χρησιμοποιούνταν κάθε μήνα παγκοσμίως στο αποκορύφωμα της πανδημίας, χωρίς να υπάρχει καμία διαδικασία ανακύκλωσης

Η ραγδαία αύξηση στη χρήση μασκών μίας χρήσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 έχει αφήσει πίσω της μια χημική ωρολογιακή βόμβα, που θα μπορούσε να βλάψει τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών μασκών, που δημιουργήθηκαν για να προστατεύσουν τους ανθρώπους από τη διάδοση του ιού, αποσυντίθενται, πλέον, απελευθερώνοντας μικροπλαστικά και χημικά πρόσθετα, συμπεριλαμβανομένων ουσιών που διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα, διαπίστωσαν οι ερευνητές.

Ως αποτέλεσμα, ο εξοπλισμός που προοριζόταν για την προστασία των ανθρώπων κατά την πανδημία, τώρα θέτει σε κίνδυνο την υγεία τόσο των ανθρώπων όσο και του πλανήτη, πιθανόν για πολλές γενιές.

«Η μελέτη αυτή τόνισε την επείγουσα ανάγκη να επανεξετάσουμε τον τρόπο που παράγουμε, χρησιμοποιούμε και απορρίπτουμε τις μάσκες», δήλωσε η Άννα Μπόγκους από το Κέντρο Αγροοικολογίας, Νερού και Ανθεκτικότητας του Πανεπιστημίου του Κόβεντρι, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Υπολογίζεται, ότι στο αποκορύφωμα της πανδημίας του κορονοϊού χρησιμοποιούνταν κάθε μήνα περίπου 129 δισ. μάσκες μιας χρήσης παγκοσμίως, κυρίως από πολυπροπυλένιο και άλλα πλαστικά.

Χωρίς να υπάρχει οργανωμένο σύστημα ανακύκλωσης, οι περισσότερες κατέληξαν είτε σε χωματερές είτε πεταμένες σε δρόμους, πάρκα, παραλίες, υδάτινες οδούς και αγροτικές περιοχές, όπου έχουν πλέον αρχίσει να αποσυντίθενται.

Πρόσφατες έρευνες έχουν καταγράψει σημαντική παρουσία μασκών μίας χρήσης τόσο στο χερσαίο όσο και στο υδάτινο περιβάλλον. Η Μπόγκους και ο συν-συγγραφέας της, Ίβαν Κούρτσεβ, θέλησαν να διαπιστώσουν πόσα μικροπλαστικά σωματίδια απελευθερώνονται από μάσκες, που παραμένουν απλώς σε νερό, χωρίς καμία κίνηση.

Άφησαν καινούργιες μάσκες διαφόρων τύπων για 24 ώρες σε φιάλες που περιείχαν 150ml καθαρισμένου νερού και στη συνέχεια φιλτράρισαν το υγρό μέσα από μεμβράνη, για να δουν τι περιείχε.

Κάθε μάσκα που εξέτασαν οι δύο ερευνητές, απελευθέρωσε μικροπλαστικά, αλλά οι μάσκες FFP2 και FFP3 (που προωθήθηκαν ως το «χρυσό πρότυπο» προστασίας έναντι της μετάδοσης του ιού) απελευθέρωσαν τα περισσότερα, τέσσερις έως έξι φορές περισσότερα σωματίδια από άλλες.

«Τα μεγέθη των σωματιδίων μικροπλαστικών (MPs) διέφεραν σημαντικά, από περίπου 10 μm έως 2.082 μm, αλλά τα μικροπλαστικά κάτω των 100 μm ήταν τα πιο συχνά στο νερό», έγραψαν στο άρθρο τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Pollution. Και ανακάλυψαν κάτι ακόμη πιο ανησυχητικό: μεταγενέστερη χημική ανάλυση έδειξε, ότι οι ιατρικές μάσκες απελευθερώνουν επίσης δισφαινόλη Β, μια ουσία που διαταράσσει το ενδοκρινικό σύστημα και δρα σαν οιστρογόνο, όταν απορροφάται από τον οργανισμό ανθρώπων και ζώων.

Λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική παραγωγή μασκών μίας χρήσης στο αποκορύφωμα της πανδημίας, οι ερευνητές υπολόγισαν, ότι απελευθερώθηκαν στο περιβάλλον περίπου 128–214 κιλά δισφαινόλης Β.

Η Μπόγκους δήλωσε: «Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το περιβαλλοντικό κόστος των μασκών μίας χρήσης, ειδικά όταν γνωρίζουμε, ότι τα μικροπλαστικά και οι χημικές ουσίες που απελευθερώνουν, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τόσο τους ανθρώπους όσο και τα οικοσυστήματα. Προχωρώντας μπροστά, είναι ζωτικής σημασίας να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση γύρω από αυτούς τους κινδύνους, να στηρίξουμε την ανάπτυξη πιο βιώσιμων εναλλακτικών και να κάνουμε συνειδητές επιλογές για την προστασία της υγείας μας και του περιβάλλοντος».

Με πληροφορίες από Guardian/lifo.gr